Metal yüzeylerde pas ve oksit, hızla büyük bir sorun haline gelebilir. Önemli makinelerin işlevini ve dengesini bozar. Bu da ekstra maliyetlerle karşılaşmanıza neden olabilir. Paslanmayı etkili bir şekilde nasıl önleyeceğinizi bilmek size ekonomik bir avantaj kazandırabilir ve ileride gerçekleşebilecek olası sorunları önceden engelleme olanağı sunar.
Ekipmanlarınız veya metal parçalarınız için en uygun stratejiyi uygulayabilmeniz için paslanmayı ve korozyonu önlemenin en etkili yöntemlerini bir araya getirdik.
Özetle paslanmayı önlemenin en etkili yolu nemin metale ulaşmasını engellemek veya daha yavaş paslanan bir malzeme kullanmaktır. Her bir stratejiyi kullanarak paslanmayı nasıl önleyebileceğinizi yazının ilerleyen kısımlarında daha ayrıntılı olarak tartışacağız.
Tüm metallerin korozyona uğradığı bilinen bir gerçektir. Fakat her bir metal farklı oranlarda korozyona maruz kalır. Bu nedenle iki veya daha fazla farklı metalden imal edilmiş alaşımlar, paslanma ve oksitlenmeye karşı çok daha dayanıklıdır. Teknik olarak, karbon ve demir içeren tüm çelik türleri alaşımlıdır. Ayrıca krom, manganez, nikel ve diğer bazı metal türlerinin alaşımlarda yer alması; farklı türde çelik alaşımları oluşturulmasını sağlar.
Paslanmaz çelik gibi metal türleri; paslanmayı tamamen önlemek için tasarlanmıştır. Tamamen korozyona dayanıklı olmasalar da çok daha yavaş paslanma kabiliyetine sahiptirler. COR-TEN çeliği gibi bazı alaşımlar yüzeye ekstra bir tabaka kazandırır ve doğru koşullar altına paslanmayı önler. Çeliğin bileşimini farklılaştırmak aynı zamanda iletkenliğini, görünümünü, tokluğunu ve daha birçok özelliğini de farklı kılar. Paslanmanın nasıl önleneceğini düşünmek önemlidir, fakat bunun yanında çelik alaşımın uygulamaya elverişli olduğundan emin olmak gerekir. Ayrıca alaşım kullanırken, uygulanan kaynak tekniklerini ve çevredeki ortamı da göz önünde bulundurmak gerekir. Çünkü bu faktörlerin tümü korozyon oranını etkiler.
Yağ sadece metallerin daha az sürtünme ile hareket etmelerini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda pasa karşı koruyucu bir bariyer oluşturur. Buradaki prensip oldukça basittir; yağlama sayesinde nem metaldeki demir ile reaksiyona giremez ve paslanmaya neden olmaz.
Metal yüzeylere uygulanabilecek bir yağ kaplaması, paslanmayı engellemenin en basit ve etkili yollarından birisi olsa da; eksiksiz ve kusursuz bir yöntem değildir. Bilindiği üzere yağ, bir nesnenin tutulabilirliğini azaltır, parçaların istenemeyen şekillerde kaymasına ve dengesiz bir hal almasına neden olabilir. Bunların yanı sıra yağlı bir nesne ile çalışmak, kirliliği artırabilir. Yağlama işlemi sürekli olarak yapılmalı ve periyodik olarak yüzey kontrolleri yapılmalıdır.
Bazı ürünler paslanmayı ve korozyonu önlemek için özel olarak tasarlanmıştır. Bu ürünler, yağ ile aynı prensipte çalışır (pasa karşı koruyucu bir bariyer oluşturur) ancak geride kalıntı bırakmazlar. Temiz kalması veya sağlam bir tutuş sağlaması gereken metal parçalar veya bileşenler için pas önleyici kuru kaplama idealdir bir tekniktir.
Sprey gibi kuru kaplama ürünleri, daldırma veya yıkama yoluyla metallere uygulanabilir. Kuruduktan sonra koruyucu bariyer olarak konumlanır. İşlem neticesinde metalin görünümü değişmez ve farklı bir hissiyat vermez. Kuru kaplamalar, kombine olarak diğer yöntemlerle birlikte kullanılabilir.
Metal yüzeyler için yapılan boyama uygulamalarıyla yüzeyde bir tabaka oluşturulur ve bu sayede nemin oluşması engellenebilir. Elbette hiçbir bariyer nemin metala işlemesinde tamamen etkili olamaz. Fakat boyama ile paslanması yavaşlatmak mümkündür. Zaten nesneyi farklı bir renge boyamak veya görünümünü iyileştirmek istiyorsanız, bu işlem aynı zamanda paslanma için de etkili olacaktır.
Paslanmayı önlemek için doğru boyama uygulamalarını tercih etmek önemlidir. Boya metale yapışabilmelidir, bu nedenle ne tür boya kullandığınıza ve metal üzerine önceden yerleştirilmiş herhangi bir cila olup olmadığına dikkat etmelisiniz. Parçanın aşırı nem veya kirletici maddelere karşı maruziyetini azaltmak istiyorsanız, suda çözünür bir boya yerine yağ bazlı bir boya tercih etmek daha iyi bir seçimdir. Son olarak, boyama işlemlerinde kaynaklı bağlantılara veya cıvatalara dikkat edilmesi gerekir. Boyalı katmanda zayıf noktalar varsa veya doldurulmamış çatlaklar varsa bu alanlar paslanmak için zemin oluşturur.
Paslanmayı engellemenin en iyi ollarından birisi düzgün depolamadır. Bu da metalleri nemden uzak tutmakla mümkündür. Su, demir ile reaksiyona girerek paslanmaya zemin oluşturur. Bu balamda nem olmayan bir ortamda pas oluşması mümkün değildir. Fakat normal hava şartlarında bile havanın nem içerdiğini unutmamak gerekir. Paslanmayı tamamıyla önlemek için su ve hava geçirmez bir conta ile sistemlerinizi korunaklı hale getirebilirsiniz. Bu tür çalışmalar nesnenin kullanımını zorlaştırır, bu nedenle depolama veya nakliye işlemlerinde paslanmayı engelleyebilirsiniz.
Galvanizleme, demir veya çelik üzerine koruyucu bir çinko kaplaması işlemi olarak ifade edilebilir. Çinko demirden yaklaşık 30 kat daha yavaş korozyona uğradığından, galvanizleme paslanmayı önlemenin ucuz ve etkili bir yolu olabilir.
Paslanmayı önlemenin tüm yolları gibi, galvaniz kaplamanın da belirli sınırları vardır. Çinko kaplama, asit yağmuru veya tuz gibi sert çevresel güçlere dayanamaz. Galvanizleme ayrıca metalin dış görünümünü de değiştirir ve ekstra katman, vida üzerindeki dişler gibi bileşenlerdeki parçaların kaplanmasına ve bu işlevlerin düzgün kullanılmamasını da beraberinde getirebilir.
Toz boyama uygulaması, genellikle montaj hattındaki bir nesneyi hızlı bir şekilde boyamak için uygulanan yöntemdir. İlk olarak statik elektrik akrilik, polyester, epoksi, poliüretan veya başka bir malzemeden imal edilmiş toz halindeki bir maddeyi metal bir nesneye bağlar. Daha sonra toz, bir fırında erir ve homojen, katı bir tabaka oluşturur. Bu yöntem, içerisinde sıvı olmadığından belirli yüzeyler veya parçalar için idealdir.